TÜRK BAYRAĞI
KANUNU
Öteden beri müteessir ve mustarip olduğum ve hatta beni tedirgin eden bir konu vardır… Ki bu konuya
örnek verilecek her davranış ve uygulamaya şahit olduğumda, gayr-i ihtiyari
tüylerim diken diken oluyor. İşte o konu “Şanlı bayrağımızın istismarı
konusudur.”
İnkâr edemem ki,
her duygumuzu ifadede olduğu gibi, sevgiyi gösterirken de mübalağalı davranan,
bir milletiz. Ama keşke hiç değilse, bayrağımıza olan sevgimizi gösterirken,
biraz daha ağırbaşlı, biraz daha sorumluluk bilinciyle, hareket edebilseydik.
Elbette kimsenin sevgisini ve samimiyetini ölçebilme vasfım ve sorgulama
cüretim yoktur. Ama bu beni üzen konuyu dile getirme hususunda kendimi, sorumlu
ve sabırsız hissediyorum.
Evet, bizim şanlı
bayrağımız bayrakların en güzelidir. Sevilmeye en layık olan bayraktır… Ki biz
onu, gerçekten de çok severiz. Ama mesela, onu yekpare bir kıyafete dönüştürüp
de giyinmek, ona olan sevgimizin göstergesi olamaz. Tamam; belki
kıyafetlerimizde ya da başlıklarımızda, küçük bir logo olarak göğsümüzden
yüksek bir yerde kullanabiliriz ama bir tişörtün ya da bir elbisenin tamamı,
Türk Bayrağı olamaz. Elbette yeri ve vakti geldiğinde evlerimize ya da
arabalarımıza bayrağımızı asmakta bir beis yoktur. Ama uygun büyüklükte
bayraklar kullanmalıyız… Ve o bayrakları da sürekli kontrol etmeliyiz. Yani
solmuş, yırtılmış, kirlenmiş bayrakları yenilemeliyiz. Ama takdir edersiniz ki,
arabaların kaputunun tamamına boya ile Türk Bayrağı’nı resmetmek doğru bir
davranış değildir. İster resmi ve isterse gayr-i resmi toplantı, şölen vs. ne
olursa olsun hiçbir etkinlikte bayrağımızı kürsüye asma, masaya serme gibi
uygulamalarda bulunmaya hakkımız yoktur. Yine bayrağımızın üzerine (herkimin
olursa olsun) bir şahsın, bir zümrenin resmini ya da herhangi bir logoyu eklemeye
de kimsenin hakkı yoktur…
Bu bayrak; Şanlı
Türk Bayrağı’dır. Kimse ona, onun onuruna halel getirecek şekilde, davranamaz.
Bu bayrak bizimdir; hepimizindir. O hepimizin sevgilisidir… İşte bu cihetle hiç
kimsenin “Benim ona olan sevgim daha büyüktür.” demek adına itidali kaybedip,
mübalağalı davranmaya hakkı yoktur. Şahsi teşhisim odur ki, bundan ötesi
riyadır. Bundan ötesi Şanlı Bayrağımız’ı istismardır…
İşte beni üzen bu
konuda, benim özetle söyleyeceğim budur. Aslında zaten çoğumuzun bildiği üzre
Anayasamız’da Bayrağımız’la ilgili tespitler belirtilmiş, sınırlar çizilmiştir.
Arzu edenlerin erişebilmesi için bu kanun maddelerini yazımın altına
ekleyeceğim. Özellikle 7. Maddeyi daha dikkatle okumanızı tavsiye ederim.
Sadi Atay
01.08.2017
***********************************
Türk Bayrağı,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 3. maddesine göre, “Şekli kanunda belirtilen,
beyaz ay yıldızlı al bayraktır.”
TÜRK BAYRAĞI
KANUNU
Kanun Numarası :
2893
Kabul Tarihi :
22/9/1983
Yayımlandığı R.
Gazete : Tarih: 24/9/ 1983 Sayı : 18171
Yayımlandığı
Düstur : Tertip: 5 Cilt : 22 Sayfa : 599
AMAÇ
Madde 1 - Bu
Kanunun amacı Türk Bayrağının şekli, yapımı ve korunması ile ilgili esas ve
usulleri belirlemektir.
BAYRAĞIN ŞEKLİ VE
YAPIMI
Madde 2 - Türk
Bayrağı, bu Kanuna ekli cetvelde gösterilen şekil ve oranlarda olmak kaydıyla
beyaz ay - yıldızlı albayraktır.
Bayrak ile özel
bayrakların (sembolik bayrak, özel işaret, flama, flandra ve fors)
standartları, hangi kumaş ve maddelerden yapılacağı tüzükte gösterilir.
BAYRAĞIN ÇEKİLMESİ
VE İNDİRİLMESİ
Madde 3 - Bayrak,
kamu kurum ve kuruluşlarıyla yurt dışı temsilciliklerine ve kamu kuruluşlarıyla
gerçek ve tüzel kişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve yurt
dışında yetkililerin araçlarına takılır.
Bayrak çekilirken
ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde
yapılmasından o mahaldeki yetkili amirler sorumludur.
(Değişik :
14/7/1999 - 4409/1 md.) Kamu kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı sürekli
çekili kalır.
(Değişik :
14/7/1999 - 4409/1 md.) Bayrağın; nerelerde daimi olarak çekilmeyeceği, hangi
kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu
kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk
Silahlı Kuvvetleri yüzer birliklerinde ve Türk Bandıralı ticaret gemilerinde
Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken
yapılacak törene ilişkin hususlar, tüzükte gösterilir.
BAYRAĞIN YARIYA
ÇEKİLMESİ
Madde 4 - Türk
Bayrağı, yas alameti olarak 10 KASIM'da yarıya çekilir. Yas alameti olmak üzere
Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Başbakanlıkça ilân edilir.
Bayrağın
Selâmlanması
Madde 5 -
Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerinde Bayrak, cephe
alınarak selâmlanır.
Bayrağın
Örtülebileceği Yerler
Madde 6 - Türk
Bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve tüzükte belirlenecek
asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış
törenlerinde Atatürk heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara
örtülebilir.
Ayrıca milli örf
ve âdetler göz önünde tutularak Bayrağın diğer kullanılma şekil ve yeri tüzükte
gösterilir.
YASAKLAR
Madde 7 - Türk
Bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya layık olduğu
manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin
törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun, masalara kürsülere, örtü olarak
serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve
benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde
giyilemez.
Hiçbir siyasî
parti, teşekkül, dernek, vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve
kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşun amblem, flama, sembol ve
benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde
kullanılamaz.
Türk Bayrağına
sözle, yazı veya hareketle veya herhangi bir şekilde hakaret edilemez,
saygısızlıkta bulunulamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz, yere atılamaz, gerekli
özen gösterilmeden kullanılamaz.
Bu Kanuna ve
tüzüğe aykırı fiiller yetkililerce derhal önlenir ve gerekli soruşturma
yapılır.
CEZALAR
Madde 8 - Bu
Kanuna ve çıkarılacak tüzüğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak
yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili
amirlerince toplatılır.
Bu Kanun
hükümlerine aykırı davranışta bulunanlar suçları daha ağır bir cezayı
gerektirmediği takdirde Türk Ceza Kanununun 526 ncı maddesi uyarınca
cezalandırılır.
TÜZÜK
Madde 9 - Bu
Kanunun ilgili maddelerinde tüzükte düzenleneceği belirtilen hususlar ile
kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar, bu Kanunun yayımı tarihinden
itibaren altı ay içinde çıkarılacak tüzükte gösterilir.
Yürürlükten
kaldırılan Kanun :
Madde 10 - 29
Mayıs 1936 Tarih ve 2994 Sayılı Türk Bayrağı Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 11 - Bu
Kanun yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 12 - Bu
Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
KANUN NO: 2994
TÜRK BAYRAĞI
KANUNU
29 Mayıs 1936
[Resmi Gazete ile
neşir ve ilânı: 5 Haziran 1936 - Sayı 3322]
3. t. Düstur, c.17
- s. 359
22 Eylül 1983
tarih ve 2893 sayılı (TÜRK BAYRAĞI KANUNU) nun 10 uncu maddesiyle yürürlükten
kaldırılmıştır.
TÜRK BAYRAĞI
KANUNU
Kanun No: 2994
Kabul Tarihi: 29/5/1936
Madde 1 - Türk
bayrağı, bu kanuna bağlı örnekte gösterilen şekil ve nisbetlerde olmak ve al
zemin üzerine beyaz ay - yıldız konmak, şartile, yerli şaliden yapılır.
Ancak şalinin
tedarikinde zorluk olur ise en büyük mülkiye memurunun iznile zemin rengi al
olmak üzere başka kumaştan da yapılabilir.
Madde 2 - Ordu
kuvvetlerile resmî daire ve teşekküller tarafından bayrakların çekiliş ve
indirilişlerinde ve sair hususlarda yapılacak tören ve bunların kullanacakları
hususî alâmet ve filâmaların şekilleri, nisbetleri ve cinsleri ve Türkiye
Cümhurluğunun yabancı memleketlerde bulunan resmî ve millî binalarına (Uluslar
arası metotlarına göre) Türk bayrağının çekiliş ve indirilişleri ve resmî
dairelerle teşekküllerden başka yerlerde Türk bayrağının, ve diğer hususî
bayrakların ve forsların gerek temsil ve gerek süsleme için ne zaman ve nasıl
çekileceği ve nerelerde kullanılabileceği ve bu kanunun tatbik şekilleri bir
nizamname ile tesbit edilir.
Madde 3 - Türk
bayrağı ordu kuvvetlerile resmî dairelerde ve millî teşekküllerde sabah sekizde
çekilir ve gün batarken indirilir. Şu kadar ki limanlara giren ve çıkan ve
seyir halinde bulunan harp ve tüccar gemilerinin bayraklarının çekiliş ve
indiriliş saatleri için nizamnameye istisnaî hükümler konulabilir.
Yalnız, millî
bayramlarda ve umumî tatil günlerinde tatilin devam ettiği müddetçe bayrak gece
ve gündüz çekili kalır.
Her gün bayrak
çekecek resmî daireler, İcra Vekilleri Heyeti tarafından tayin edilir.
Madde 4 - Yas
alâmeti olmak üzere bayrağın yarıya çekileceği haller ve devam müddeti Devlet
protokolunca tesbit ve vaktinde alâkadar dairelere bildirilir.
Madde 5 - Resmî
dairelerde ve teşekküllerde çekilecek bayrak, bu iş için yapılmış hususî direk
ve göndere çekilir.
Madde 6 - Bu kanun
hükümlerine ve yapılacak nizamnameye muhalif olarak bayrak yapmak ve satmak
yasaktır. Bu yasağa aykırı gidenler, Türk Ceza Kanununun 526 ncı maddesine göre
cezalandırılır. Nizamnameye muhalif olarak çekilmiş bayraklar mahallin en büyük
mülkiye memuru emrile indirilir.
Madde 7 - Alay
sancaklarının şekli ve yapılış tarzı kendi hususî ahkâmına tabidir.
Madde 8 - Bu kanun
neşri tarihinden bir sene sonra muteberdir.
Madde 9 - Bu kanun hükümlerini yerine getirmeğe
İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
